Ladaki Bahin Yojana आजच्या धावपळीच्या जीवनात आर्थिक गरजा कधीही उद्भवू शकतात. मग ती अचानक आलेली वैद्यकीय आपत्काल असो किंवा एखादा महत्त्वाचा खर्च, पैशांची तात्काळ गरज भासू शकते. पूर्वीच्या काळात बँकेकडून कर्ज घेणे ही एक दीर्घ आणि गुंतागुंतीची प्रक्रिया होती.
परंतु डिजिटल क्रांतीमुळे हे चित्र पूर्णपणे बदलले आहे. आज अनेक मोबाइल अॅप्लिकेशन्स उपलब्ध आहेत जे सिबिल स्कोअरची पडताळणी न करता झटपट दोन लाख रुपयांपर्यंतचे कर्ज देऊ शकतात. या लेखात आपण अशा कर्ज देणाऱ्या अॅप्सबद्दल सविस्तर माहिती घेणार आहोत, त्यांचे फायदे आणि तोटे समजून घेणार आहोत, आणि अशा प्रकारचे कर्ज घेताना कोणती काळजी घ्यावी याचीही चर्चा करणार आहोत.
सर्वप्रथम, सिबिल स्कोअर म्हणजे नेमके काय हे समजून घेणे महत्त्वाचे आहे. सिबिल स्कोअर हे तुमच्या क्रेडिट इतिहासाचे संख्यात्मक प्रतिनिधित्व आहे. हा स्कोअर 300 ते 900 या श्रेणीत असतो. जितका जास्त स्कोअर, तितके तुमचे क्रेडिट रेटिंग चांगले असते.
सामान्यतः बँका आणि वित्तीय संस्था कर्ज देण्यापूर्वी तुमचा सिबिल स्कोअर तपासतात. जर स्कोअर कमी असेल, तर कर्ज मिळवणे कठीण होऊ शकते किंवा तुम्हाला जास्त व्याजदर द्यावा लागू शकतो. परंतु आता काही अॅप्स अशी आहेत जी सिबिल स्कोअरची पडताळणी न करता कर्ज देतात.
आता आपण अशा काही लोकप्रिय कर्ज देणाऱ्या अॅप्सबद्दल जाणून घेऊया:
रॅपीपे पर्सनल लोन: हे अॅप 60,000 रुपयांपर्यंत कर्ज देते. या अॅपची खास वैशिष्ट्ये म्हणजे तुम्हाला फक्त केवायसी प्रक्रिया पूर्ण करावी लागते. तुमचा क्रेडिट इतिहास तपासला जात नाही. म्हणजेच, तुमचा सिबिल स्कोअर कमी असला किंवा तुम्ही यापूर्वी कधीही कर्ज घेतले नसले तरीही तुम्ही या अॅपवरून कर्ज घेऊ शकता.
मनी टॅप: या अॅपद्वारे तुम्ही 3,000 ते 5 लाख रुपयांपर्यंतचे कर्ज घेऊ शकता. येथे व्याजदर 12% ते 36% पर्यंत असू शकतो. हा दर तुमच्या उत्पन्नावर आणि कर्जाच्या रकमेवर अवलंबून असतो. या अॅपचे वैशिष्ट्य म्हणजे ते विविध प्रकारचे कर्ज पर्याय देते.
पेसेन्स वैयक्तिक कर्ज: हे अॅप 5 लाख रुपयांपर्यंत कर्ज देते. त्याचा व्याजदर 16% ते 36% दरम्यान आहे. हे अॅप सिबिल स्कोअर न तपासता देखील कर्ज देते, ज्यामुळे नवीन कर्जदारांसाठी हा एक चांगला पर्याय ठरू शकतो.
नावी कर्ज अॅप: जर तुम्हाला मोठ्या रकमेची आवश्यकता असेल, तर हे अॅप 20 लाख रुपयांपर्यंत कर्ज देऊ शकते. मात्र, लक्षात ठेवा की याचा व्याजदर 10% ते 45% पर्यंत असू शकतो, जो तुलनेने जास्त आहे.
फ्लेक्सीपे वैयक्तिक कर्ज: हे अॅप लहान रकमेच्या कर्जासाठी उपयुक्त आहे. यातून तुम्ही 500 ते 2 लाख रुपयांपर्यंतचे कर्ज घेऊ शकता. परंतु त्याचा व्याजदर खूप जास्त असू शकतो – म्हणजे 19% ते 55% पर्यंत.
या अॅप्सवरून कर्ज घेण्याची प्रक्रिया सामान्यतः खालीलप्रमाणे असते:
- प्रथम, तुमच्या स्मार्टफोनवर संबंधित अॅप डाउनलोड करा.
- त्यानंतर तुमचे नाव, फोन नंबर आणि ईमेल आयडी वापरून नोंदणी करा.
- तुमचे उत्पन्न, नोकरी किंवा व्यवसायाची माहिती, पत्ता इत्यादी वैयक्तिक माहिती भरा.
- तुमचे आधार कार्ड, पॅन कार्ड आणि इतर आवश्यक कागदपत्रे अपलोड करा.
- तुमचे बँक खाते जोडा जिथे कर्जाची रक्कम पाठवली जाईल.
- शेवटी, तुमच्या गरजेनुसार कर्जाची रक्कम आणि कालावधी निवडून कर्जासाठी अर्ज करा.
यानंतर अॅप तुमचा अर्ज तपासेल. सर्व काही योग्य असल्यास, तुमचे कर्ज काही मिनिटांतच मंजूर होऊ शकते आणि पैसे तुमच्या खात्यात जमा केले जाऊ शकतात.
या अॅप्सचे अनेक फायदे असले तरी त्यांचे काही तोटे देखील आहेत जे लक्षात घेणे महत्त्वाचे आहे:
- जास्त व्याजदर: या अॅप्सद्वारे दिली जाणारी कर्जे बहुतेकदा पारंपरिक बँकांपेक्षा जास्त व्याजदरावर उपलब्ध असतात. कधीकधी हा दर 50% पर्यंत जाऊ शकतो, जो खूपच जास्त आहे.
- अल्प कालावधीची कर्जे: बहुतेक कर्जे 15 दिवस किंवा 30 दिवसांसारख्या छोट्या कालावधीसाठी असतात. याचा अर्थ तुम्हाला संपूर्ण रक्कम लवकर परत करावी लागेल, ज्यामुळे मासिक हप्त्यांचे (EMI) ओझे जास्त होऊ शकते.
- डेटा सुरक्षिततेची जोखीम: या अॅप्सना तुम्हाला बरीच वैयक्तिक माहिती द्यावी लागते. जर अॅप पुरेसे सुरक्षित नसेल, तर तुमच्या वैयक्तिक माहितीचा गैरवापर होण्याची शक्यता असते.
- लपविलेले शुल्क: अनेकदा ही अॅप्स अतिरिक्त शुल्क आकारतात जे सुरुवातीला स्पष्टपणे सांगितले जात नाहीत. उदाहरणार्थ, प्रक्रिया शुल्क, विलंब शुल्क इत्यादी.
- कठोर वसुली प्रक्रिया: काही अॅप्स उशिरा झालेल्या परतफेडीसाठी अत्यंत कठोर वसुली प्रक्रिया वापरतात, ज्यामुळे कर्जदाराला मानसिक त्रास होऊ शकतो.
या सर्व गोष्टी लक्षात घेता, अशा प्रकारचे कर्ज घेताना काही महत्त्वाच्या सावधगिरी बाळगणे आवश्यक आहे:
- अटी व शर्ती काळजीपूर्वक वाचा: कर्ज घेण्यापूर्वी सर्व अटी व शर्ती काळजीपूर्वक वाचा. कोणतीही गोष्ट अस्पष्ट वाटल्यास त्याबद्दल चौकशी करा.
- व्याजदर आणि इतर शुल्कांची तुलना करा: विविध अॅप्सवरील व्याजदर आणि शुल्कांची तुलना करा. शक्य तितका कमी व्याजदर आणि शुल्क असलेला पर्याय निवडा.
- गरज असेल तेव्हाच कर्ज घ्या: या अॅप्सवरून कर्ज घेणे सोपे असले तरी त्याचा अर्थ असा नाही की विचार न करता कर्ज घ्यावे. केवळ खरी गरज असेल तेव्हाच कर्ज घ्या.
- कर्जाची वेळेवर परतफेड करा: कर्जाचे हप्ते वेळेवर भरा जेणेकरून कोणतेही अतिरिक्त शुल्क लागणार नाही आणि तुमचा क्रेडिट स्कोअर चांगला राहील.
- तुमच्या क्षमतेनुसार कर्ज घ्या: तुम्ही सहज परतफेड करू शकता अशा रकमेचेच कर्ज घ्या. तुमचे उत्पन्न आणि खर्च लक्षात घेऊन निर्णय घ्या.
सिबिल स्कोअरशिवाय कर्ज देणारी अॅप्स तात्काळ आर्थिक गरजा भागवण्यासाठी एक पर्याय असू शकतात. परंतु त्यांचे फायदे आणि तोटे दोन्ही लक्षात घेऊन, विचारपूर्वक निर्णय घेणे महत्त्वाचे आहे. जबाबदारीने कर्ज घेतल्यास आणि वेळेवर परतफेड केल्यास, अशी कर्जे तुमच्या तात्कालिक आर्थिक गरजा पूर्ण करण्यास मदत करू शकतात.
