petrol and diesel ऑक्टोबर महिना उजाडताच संपूर्ण भारतात सणासुदीच्या आनंदाचे वातावरण निर्माण झाले आहे. या एकाच महिन्यात अनेक महत्त्वाचे सण एकामागोमाग एक येत असल्याने देशभरात उत्साहाचे वारे वाहू लागले आहेत. नवरात्र उत्सव, विजयादशमी, दिवाळी आणि उत्तर भारतातील सर्वात मोठा सण छटपूजा हे सर्व सण याच महिन्यात साजरे होणार आहेत. या सर्व सणांमुळे देशभरात आनंदाचे वातावरण निर्माण झाले असून लोकांच्या चेहऱ्यावर आनंदाचे भाव दिसून येत आहेत.
यंदाची दसरा आणि दिवाळी मात्र विशेष खास ठरणार आहे. या सणांच्या निमित्ताने सर्वसामान्य जनतेला एक मोठी भेट मिळण्याची शक्यता निर्माण झाली आहे. सणांच्या आधी सरकार पेट्रोल आणि डिझेलच्या दरात कपात करणार असल्याची खात्रीलायक माहिती समोर आली आहे. त्यामुळे यंदाच्या सणांमध्ये लोकांचा आनंद द्विगुणित होण्याची शक्यता आहे.
जागतिक बाजारात कच्च्या तेलाच्या किमती कमी झाल्या असून त्याचा फायदा सर्वसामान्य नागरिकांपर्यंत पोहोचवण्याची तयारी तेल कंपन्यांनी केली आहे. आता फक्त सरकारच्या संकेताचीच प्रतीक्षा उरली आहे. महाराष्ट्रात नोव्हेंबर महिन्यात विधानसभा निवडणुका होणार असल्याने दिवाळी सणाच्या आधीच पेट्रोल आणि डिझेलचे दर कमी करण्यास सरकार हिरवा कंदील दाखवेल, अशी अपेक्षा व्यक्त केली जात आहे.
जागतिक बाजारपेठेतील स्थिती पाहता ही अपेक्षा साकार होण्याची शक्यता मोठी आहे. सौदी अरेबियासारख्या जगातील प्रमुख तेल उत्पादक देशांकडून तेलाचा पुरवठा वाढल्यानंतर जागतिक बाजारात कच्च्या तेलाच्या किमतींमध्ये मोठी घसरण झाली आहे. सध्या कच्च्या तेलाच्या किमती 24 ते 33 टक्क्यांनी खाली आल्या आहेत. याचा थेट परिणाम तेल कंपन्यांच्या खरेदीवर झाला असून त्यांची तेल खरेदीत मोठी बचत होत आहे.
आंतरराष्ट्रीय बाजारात ब्रेंट क्रूडचे दरही कमी झाले आहेत. ब्रेंट क्रूडचे दर प्रति बॅरल सुमारे $72 पर्यंत खाली आले आहेत. या घसरणीचा फायदा सर्वसामान्य नागरिकांपर्यंत पोहोचवण्याची तयारी आता सुरू झाली आहे. तेल कंपन्यांनी पेट्रोल आणि डिझेलच्या किमती कमी करण्याची पूर्ण तयारी केली असून त्या फक्त सरकारच्या हिरव्या कंदिलाची वाट पाहत आहेत. काही वरिष्ठ अधिकाऱ्यांनी याबाबत स्पष्टीकरण दिले आहे.
भारतात तेल कंपन्यांना पेट्रोल आणि डिझेलचे दर बदलण्याचे स्वातंत्र्य असले तरी हा विषय राजकीयदृष्ट्या अत्यंत संवेदनशील असल्याने कंपन्या नेहमीच सरकारच्या संकेताची वाट पाहतात. त्यामुळेच या वेळीही कंपन्यांनी त्यांची सर्व आवश्यक कागदपत्रे सरकारकडे पाठवली असून आता मंजुरीची प्रतीक्षा सुरू आहे. सरकारकडून हिरवा कंदील मिळताच तेल कंपन्या लगेचच दर कमी करण्याची घोषणा करतील, असे चित्र आहे.
सध्याच्या अंदाजानुसार, यावेळी पेट्रोल आणि डिझेलचे दर प्रतिलिटर तीन रुपयांनी कमी होऊ शकतात. जर असे झाले तर महागाईने त्रस्त झालेल्या सर्वसामान्य नागरिकांना याचा मोठा फायदा होणार आहे. विशेषतः सणासुदीच्या काळात ही बातमी सर्वसामान्यांसाठी एक मोठी भेट ठरणार आहे. सणांच्या काळात वाहतूक खर्च कमी झाल्यास अनेक वस्तूंच्या किंमती कमी होण्यास मदत होईल. त्यामुळे सर्वसामान्य नागरिकांना सणांचा आनंद अधिक उत्साहात साजरा करता येईल.
महत्त्वाचे म्हणजे केंद्र सरकारच्या या निर्णयाचा परिणाम महाराष्ट्राच्या आगामी विधानसभा निवडणुकीतही पाहायला मिळू शकतो, असे मत अनेक राजकीय विश्लेषक व्यक्त करत आहेत. महाराष्ट्रात नोव्हेंबर महिन्यात विधानसभा निवडणुका होणार असल्याने सत्ताधारी पक्षाला या निर्णयाचा फायदा मिळू शकतो. सर्वसामान्य मतदारांना दिलासा देणारा हा निर्णय निवडणुकीच्या निकालावर परिणाम करू शकतो, अशी चर्चा राजकीय वर्तुळात रंगली आहे.
मात्र केवळ निवडणुकीसाठी हा निर्णय घेतला जात नसल्याचेही सरकारी वर्तुळातून सांगितले जात आहे. जागतिक बाजारपेठेतील स्थितीचा विचार करून हा निर्णय घेतला जात असल्याचे सांगितले जात आहे. तरीही या निर्णयामुळे सरकारला निवडणुकीत फायदा मिळू शकतो, हे नाकारता येत नाही.
दरम्यान, इंधन दरकपातीचा निर्णय झाल्यास त्याचे दूरगामी परिणाम दिसून येतील. वाहतूक खर्चात होणारी कपात अनेक क्षेत्रांवर सकारात्मक परिणाम करेल. शेतकऱ्यांपासून ते उद्योजकांपर्यंत सर्वांनाच याचा फायदा होईल. शेतमालाची वाहतूक स्वस्त होईल, तर उद्योगांचा उत्पादन खर्चही कमी होईल. त्यामुळे अर्थव्यवस्थेला चालना मिळण्यास मदत होईल.
विशेषतः सणासुदीच्या काळात इंधन दर कमी झाल्यास त्याचा थेट फायदा ग्राहकांना होईल. बाजारपेठेत खरेदीसाठी येणाऱ्या ग्राहकांची संख्या वाढेल. त्यामुळे व्यापारी वर्गाला देखील याचा फायदा होईल. सणांच्या काळात होणाऱ्या खरेदीत वाढ होऊन अर्थव्यवस्थेला गती मिळेल, अशी अपेक्षा व्यक्त केली जात आहे.
इंधन दरकपातीचा निर्णय घेताना सरकारला अनेक बाबींचा विचार करावा लागणार आहे. इंधनावरील करांमधून मिळणारा महसूल हा सरकारच्या उत्पन्नाचा एक महत्त्वाचा स्रोत आहे. त्यामुळे दर कमी केल्यास सरकारच्या तिजोरीवर त्याचा परिणाम होऊ शकतो. मात्र सरकार हा निर्णय घेताना या सर्व बाबींचा सखोल विचार करेल, अशी अपेक्षा व्यक्त केली जात आहे.
एकंदरीत, आगामी सणासुदीच्या काळात इंधन दरकपातीची शक्यता वाढली असून त्याची सर्वत्र चर्चा सुरू आहे. सर्वसामान्य नागरिक या निर्णयाकडे आशेने पाहत आहेत. विशेषतः महागाईने त्रस्त झालेल्या जनतेला यातून दिलासा मिळण्याची अपेक्षा आहे. सणांच्या काळात हा निर्णय झाल्यास लोकांचा आनंद द्विगुणित होईल, यात शंका नाही. आता सर्वांची नजर सरकारच्या निर्णयाकडे लागली असून लवकरच याबाबत अधिकृत घोषणा होण्याची शक्यता आहे.
सणासुदीच्या या आनंदमय वातावरणात इंधन दरकपातीची भर पडल्यास नक्कीच सर्वसामान्यांचा आनंद शिगेला पोहोचेल. नवरात्र, दसरा, दिवाळी आणि छठपूजेसारखे मोठे सण साजरे करताना जनतेला आर्थिक दिलासा मिळाल्यास त्यांचा उत्साह नक्कीच वाढेल. सणांचा आनंद साजरा करण्यासोबतच लोकांना महागाईपासून थोडी सुटका मिळेल, अशी अपेक्षा व्यक्त केली जात आहे.
