Ladki Bahin Yojana महाराष्ट्र सरकारने सुरू केलेली मुख्यमंत्री माजी लाडकी बहीण योजना ही राज्यातील आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल महिलांसाठी एक वरदान ठरत आहे. या योजनेच्या माध्यमातून, राज्य सरकार गरीब कुटुंबातील महिलांना दरमहा १५०० रुपये देत आहे. या आर्थिक मदतीमुळे महिला आपल्या कुटुंबाचा भार सांभाळू शकतील आणि आर्थिक संकटांना तोंड देण्यास सक्षम होतील, हा या योजनेमागील मुख्य उद्देश आहे.
आतापर्यंत, सरकारने या योजनेंतर्गत दोन टप्प्यांमध्ये पैसे वितरित केले आहेत. जुलै आणि ऑगस्ट महिन्यांसाठी, लाखो महिलांच्या बँक खात्यांमध्ये प्रत्येकी ३००० रुपये जमा करण्यात आले आहेत. ही रक्कम दोन महिन्यांच्या हप्त्यांची एकत्रित रक्कम आहे, जी प्रति महिना १५०० रुपये या दराने देण्यात येत आहे.
तिसऱ्या हप्त्याची घोषणा:
लाडकी बहीण योजनेच्या तिसऱ्या हप्त्याबद्दल उत्सुकता होती. आता ही प्रतीक्षा संपली आहे. सरकारने जाहीर केले आहे की १४ ते १७ सप्टेंबर २०२४ या कालावधीत तिसरा हप्ता लाभार्थ्यांच्या खात्यात जमा केला जाईल. विशेष म्हणजे, या वेळी ४५०० रुपयांचा हप्ता दिला जाणार आहे, जो तीन महिन्यांच्या रकमेच्या बरोबर आहे.
लाभार्थी वितरण सोहळा:
या तिसऱ्या हप्त्याच्या वितरणासाठी एक विशेष कार्यक्रम आयोजित करण्यात येत आहे. १४ सप्टेंबर २०२४ रोजी सोलापूर येथे हा लाभार्थी वितरण सोहळा होणार आहे. या कार्यक्रमात तिसऱ्या टप्प्याचे औपचारिक वितरण होईल आणि योजनेच्या यशाचा आढावा घेतला जाईल.
अर्ज प्रक्रियेत महत्त्वपूर्ण बदल:
योजनेच्या सुरुवातीला, लाभार्थींना ऑनलाईन अर्ज करण्याची सुविधा होती. महिला स्वतः किंवा सेतू केंद्रांमध्ये जाऊन अर्ज करू शकत होत्या. मात्र, सातारा जिल्ह्यात झालेल्या गैरव्यवहारानंतर आणि काही भागांत अपेक्षित प्रतिसाद न मिळाल्यामुळे, सरकारने अर्ज प्रक्रियेत मोठा बदल केला आहे.
नवीन नियमांनुसार, आता फक्त अंगणवाडी केंद्रांना या योजनेसाठी अर्ज स्वीकारण्याची आणि मंजूर करण्याची परवानगी देण्यात आली आहे. या संदर्भात सरकारने एक विशेष शासन निर्णय जारी केला आहे. यामुळे योजनेची अंमलबजावणी अधिक पारदर्शक आणि प्रभावी होईल अशी अपेक्षा आहे.
अर्ज कसा करावा?
ज्या महिलांनी अद्याप या योजनेसाठी अर्ज केलेला नाही, त्यांनी आता नजीकच्या अंगणवाडी केंद्रात जाऊन ऑफलाइन पद्धतीने अर्ज सादर करावा. अंगणवाडी कर्मचारी या अर्जांची ऑनलाईन नोंदणी करतील आणि त्यांच्या मंजुरीचीही प्रक्रिया पूर्ण करतील. यामुळे लाभार्थींना योजनेचा लाभ सुलभतेने मिळू शकेल.
मुख्यमंत्र्यांची महत्त्वाची घोषणा:
महाराष्ट्राचे मुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे यांनी या योजनेसंदर्भात एक महत्त्वपूर्ण घोषणा केली आहे. त्यांनी सांगितले की, भविष्यात या योजनेंतर्गत मिळणाऱ्या मासिक रकमेत वाढ करून ती ३००० रुपये करण्याचा विचार आहे. “लाडकी बहिणींचा आशीर्वाद आमच्या सरकारसोबत राहिल्यास, आम्ही निश्चितच हा हप्ता वाढवू,” असे त्यांनी म्हटले आहे.
दरम्यान, विरोधी पक्षांनीही या योजनेला प्रतिसाद दिला आहे. महाराष्ट्र प्रदेश काँग्रेस समितीचे अध्यक्ष नाना पटोले यांनी एका मुलाखतीत सांगितले की, त्यांचे सरकार सत्तेत आल्यास ते ‘महालक्ष्मी योजना’ नावाची एक नवीन योजना सुरू करतील. या योजनेअंतर्गत महिलांना दरमहा ३००० रुपये दिले जातील आणि दरवर्षी या रकमेत १००० रुपयांची वाढ केली जाईल, असे त्यांनी जाहीर केले.
योजनेचे महत्त्व आणि प्रभाव:
मुख्यमंत्री माजी लाडकी बहीण योजना ही महाराष्ट्रातील महिलांच्या सक्षमीकरणासाठी एक महत्त्वपूर्ण पाऊल मानली जात आहे. आर्थिक मदतीमुळे महिलांना स्वावलंबी होण्यास मदत होईल आणि त्यांचे जीवनमान सुधारेल अशी अपेक्षा आहे. शिवाय, या योजनेमुळे महिलांना आर्थिक निर्णय घेण्याचे स्वातंत्र्य मिळेल, जे समाजातील लैंगिक समानतेच्या दिशेने एक महत्त्वाचे पाऊल ठरू शकते.
आव्हाने आणि भविष्यातील मार्ग:
मात्र, या योजनेसमोर काही आव्हानेही आहेत. योग्य लाभार्थींपर्यंत पोहोचणे, गैरव्यवहार रोखणे आणि योजनेची दीर्घकालीन शाश्वतता सुनिश्चित करणे ही त्यापैकी काही प्रमुख आव्हाने आहेत. सरकारने अर्ज प्रक्रियेत केलेले बदल हे या आव्हानांना तोंड देण्याचा एक प्रयत्न आहे.
या योजनेचा विस्तार करणे आणि अधिकाधिक पात्र महिलांपर्यंत पोहोचणे हे सरकारचे उद्दिष्ट असेल. त्याचबरोबर, या आर्थिक मदतीसोबतच महिलांना कौशल्य विकास आणि रोजगाराच्या संधी उपलब्ध करून देणे महत्त्वाचे ठरेल, जेणेकरून त्या दीर्घकाळात आर्थिकदृष्ट्या स्वावलंबी होऊ शकतील.