महाराष्ट्र राज्य परिवहन महामंडळाने (MSRTC) आपल्या एसटी बससेवेत क्रांतिकारी बदल घडवून आणले आहेत. आता पुरुषांनाही एसटी बससेवेतील प्रवासासाठी 50% सवलत मिळणार आहे. यापूर्वी फक्त महिला आणि ज्येष्ठ नागरिकांनाच या प्रवास सवलतीचा लाभ घेता येत होता, पण आता या सुविधेचा लाभ पुरुषांनाही मिळणार आहे.
या निर्णयाचे महत्त्व समजून घेण्यासाठी आपण वेगवेगळ्या दृष्टीकोनांना पाहू शकतो.
प्रथमतः, एसटी बससेवा हीच महाराष्ट्रातील प्रमुख वाहतूक व्यवस्था आहे. राज्यातील दुर्गम भागांना पोहोचण्यासाठी ही सेवा खूप महत्त्वाची आहे. तरीही, काही वर्गांना या वाहतूक सेवेचा समान लाभ मिळत नाही. याव्यतिरिक्त, एसटी प्रवासाचे पैसे वाचल्याने कुटुंबाच्या आर्थिक स्थितीवर सकारात्मक परिणाम होणार आहे. त्यामुळे सामाजिक दृष्ट्या मागास असलेल्या घटकांच्या समग्र विकासासाठी ही घोषणा मार्गदर्शक ठरू शकेल.
मध्यंतरी, काही राज्यांनी महिलांना मोफत एसटी प्रवासाची सवलत दिलेली होती. या सोबतच आता पुरुषांनाही अधासावलतीचे प्रवास-भाडे देण्यात आले आहेत. त्यामुळे पुरुषांचाही सामाजिक आणि आर्थिक वैकल्पिक विकास होण्यास मदत होईल.
पुढे जाता, कुटुंबातील खर्च कमी करण्यासाठी, पुरुषांचे एसटी प्रवास भाडे कमी होणे हाही महत्त्वाचा मुद्दा आहे. कारण जीवनावश्यक गरजांसाठी कुटुंबाला जास्त पैसे खर्च करावे लागणार नाहीत. त्यामुळे कुटुंबीय खर्चावर ताण कमी होऊन समाजातील महिलांची भूमिका सुधारण्यास मदत होईल.
शिवाय, दुर्गम भागाच्या विकासासाठी ही पाऊलवाट ठरणार आहे. या भागातील लोकांना वाहतूक सुविधेचे प्रवेश सुकर होणार आहे. त्यामुळे त्यांच्या शैक्षणिक, आर्थिक आणि सामाजिक विकासाला गती मिळण्यास मदत होईल.
अखेरीस, हा क्रांतिकारी निर्णय जाहीर करत असलेल्या महाराष्ट्र राज्य परिवहन महामंडळाच्या (MSRTC) चालकदलाचे कौतुक करावेच लागेल. त्यांचा हा निर्णय नक्कीच वंचित घटकांची प्रगती साध्य करण्यास मदत करणारा ठरणार आहे. महाराष्ट्र राज्य परिवहन महामंडळाच्या या निर्णयाचे खरेच मराठवाडा, विदर्भ, ग्रामीण आणि दुर्गम भागांसाठी महत्त्वाचे योगदान असणार आहे.