18th week of PM Kisan प्रधानमंत्री किसान सन्मान निधी (PM KISAN) योजना ही भारतातील सर्वात मोठ्या प्रत्यक्ष लाभ हस्तांतरण (Direct Benefit Transfer) कार्यक्रमांपैकी एक आहे. ही योजना 2019 मध्ये लाँच करण्यात आली होती आणि शेतकऱ्यांना आर्थिक मदत देण्याचा उद्देश ठेवून सुरू करण्यात आली होती. या योजनेअंतर्गत, पात्र शेतकऱ्यांना दर चार महिन्यांनी 2,000 रुपये, म्हणजेच वार्षिक 6,000 रुपये दिले जातात.
योजनेचा उद्देश आणि फायदे
या योजनेचा मुख्य उद्देश शेतकऱ्यांचे आर्थिक कल्याण सुधारणे, त्यांना आर्थिक स्थैर्य देणे आणि त्यांना कर्जाच्या चक्रातून बाहेर काढणे हा आहे. या योजनेतून मिळणारा हा निधी शेतकऱ्यांना त्यांच्या कौटुंबिक खर्चासाठी, पीक खर्चासाठी, कर्ज परतफेडीसाठी आणि इतर गरजांसाठी मदत करतो.
या योजनेचे प्रमुख फायदे खालीलप्रमाणे आहेत:
- आर्थिक सुरक्षा: शेतकऱ्यांना दर तीन महिन्यांनी थेट त्यांच्या बँक खात्यात 2,000 रुपये मिळतात. हा निधी शेतकऱ्यांना आर्थिक मदत करतो आणि त्यांच्या कुटुंबाला आर्थिक स्थैर्य प्राप्त होते.
- शेती क्षेत्राचा विकास: या योजनेमुळे शेतकरी त्यांच्या शेतीला आवश्यक असणारे साहित्य, बीज आणि खते खरेदी करण्यास मदत मिळते. यामुळे सकारात्मक परिणाम होऊन शेती क्षेत्राचा विकास होतो.
- कर्ज निर्मूलन: शेतकरी सुरक्षित महसूल मिळविण्यास सक्षम होतात आणि त्यामुळे ते गुंतवणूक करण्या एवढे कर्जाच्या चक्रातून बाहेर पडू शकतात.
- आर्थिक उपाय: योजनेचा लाभ घेत असलेले शेतकरी आपल्या कुटुंबाचे आर्थिक मुद्दे सोडविण्यास सक्षम होतात.
- शेतकऱ्यांच्या कल्याणाला चालना: या योजनेमुळे शेतकऱ्यांमध्ये आत्मविश्वासाची वृद्धी होते आणि त्यांच्या कल्याणाला मदत मिळते.
योजनेत नोंदणी करण्याची प्रक्रिया
शेतकऱ्यांना या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी त्यांना त्यांची ई-केवायसी प्रक्रिया पूर्ण करावी लागते. ई-केवायसी म्हणजेच इलेक्ट्रॉनिक ‘Know Your Customer’ प्रक्रिया.
ई-केवायसी प्रक्रिया पूर्ण करण्यासाठी शेतकऱ्यांना खालीलप्रमाणे करावे लागते:
- www.pmkisan.gov.in या अधिकृत वेबसाइटला भेट द्या.
- ‘New Farmer Registration’ वर क्लिक करा आणि आधार क्रमांक टाका.
- त्यानंतर ओटीपी आधारित ई-केवायसी पीएम किसान पोर्टलवर उपलब्ध आहे किंवा बायोमेट्रिक ई-केवायसीसाठी जवळच्या सीएससी केंद्रांशी संपर्क साधू शकतात.
लाभार्थ्यांची स्थिती तपासणे
पीएम किसान योजनेचा लाभ मिळत असल्याची अद्ययावत माहिती मिळविण्यासाठी शेतकऱ्यांना खालील पर्यायांमधून निवड करता येईल:
- pmkisan.gov.in या अधिकृत वेबसाइटवर जाऊन ‘Know Your Status’ वर क्लिक करा. त्यानंतर तुमचा नोंदणी क्रमांक आणि कॅप्चा कोड प्रविष्ट करून ‘Get Data’ पर्याय निवडा. त्यानंतर तुमची स्थिती दिसेल.
- ‘Beneficiary list’ वर क्लिक करा. त्यानंतर राज्य, जिल्हा, उपजिल्हा, ब्लॉक आणि गाव निवडा आणि ‘Get report’ वर क्लिक करा. यानंतर लाभार्थी यादी दिसेल.
या व्यतिरिक्त, लाभार्थ्यांना अधिक माहितीसाठी 155261 आणि 011-24300606 या हेल्पलाइन क्रमांकावर संपर्क साधता येईल.
विशेष : 18 वा हप्ता जारी होण्याची शक्यता
ऑक्टोबर 2024 मध्ये पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी 18 वा हप्ता जारी करण्याची शक्यता आहे. यापूर्वी, जून 2024 मध्ये त्यांनी 17 वा हप्ता जारी केला होता. 17 व्या हप्त्यातून 9.26 कोटी शेतकऱ्यांना 21,000 कोटी रुपयांचा निधी देण्यात आला होता. यापूर्वी, फेब्रुवारी 2024 मध्ये 16 वा हप्ता देण्यात आला होता.
प्रधानमंत्री किसान सन्मान निधी ही शेतकऱ्यांच्या आर्थिक स्थैर्यासाठी महत्वाची भूमिका बजावते. या योजनेमुळे शेतकऱ्यांच्या कुटुंबाची आर्थिक स्थिती सुधारण्यास मदत मिळत असून, त्यांना कर्जाच्या चक्रातून बाहेर काढण्यास मदत होते. 18 वा हप्ता जारी होण्याची शक्यता या योजनेच्या लाभार्थ्यांसाठी आनंदाची बातमी आहे आणि शेती विकासाच्या दृष्टीने ही महत्वाची घटना ठरेल.